فیلم فروغ فرخزاد درباره جذام چه چیزهایی درباره کرونا به ما یاد میدهد؟
تاریخ انتشار: ۲۱ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۵۳۴۴۷۰
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین، در زمستان ۱۹۶۲ (۱۳۴۱) فروغ فرخزاد شاعر مشهور ایرانی، اولین و آخرین فیلمش را ساخت. فیلمی که آن زمان، اثری پیشرو بود و اکنون در زمره آثار کلاسیک است. این فیلم درباره اجتماع کوچکی از مبتلایان به جذام در نزدیکی شهر تبریز است. با وجود اینکه فیلم نزدیک به ۶۰ سال پیش ساخته شده و تمرکز آن بر گروهی کوچک از مردمی است که از وضعیتی خاص در رنجند، در روزهای همهگیری ویروس کرونا، معنای جدیدی یافته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تماشای فیلم فرخزاد آسان نیست. ابراهیم گلستان که تهیهکننده فیلم است، این مطلب را صریحا در ابتدای فیلم بیان میکند. او میگوید: «در این پرده زشتی نمایش داده میشود. تصویری از رنج که نوع بشر نباید از آن چشم بپوشد.» چیزی که سعدی شیرازی آن را این طور بیان کرده است: « تو کز محنت دیگران بیغمی/ نشاید که نامت نهند آدمی».
«زشتی» که گلستان از آن حرف میزند، بیپرده نمایش داده میشود. برخی از کسانی که سوژه فیلم فرخزادند، بیماریشان در مراحل اولیه تشخیص داده شده و در حال درمانند، اما باقی چندان خوششانس نبودهاند. در صحنه اول، دختری تصویر صورت ناقص شده خود را در آینه میبیند. در جایی دیگر، مردی بدون بینی، ته سیگار را با انگشتهایش گرفته است. با این حال فرخزاد با هیچ یک از آنها به عنوان ناهنجاری یا سوژهای گروتسک در فیلم برخورد نکرده است، بلکه آنها را به عنوان «مردم» به تصویر میکشد.
همدلی او با خوانش پرشور اشعارش برجستهتر میشود: «بیایید به آواز کسی که در بیابان بیراه می خواند گوش دهید/ آواز کسی که آه می کشد و دستهای خود را دراز کرده می گوید: وای بر من/ زیرا که جان من به سبب جراحاتم در من بیهوش شده است». گلستان در فیلم میگوید که انگیزه این مستند زدودن زشتی و کاهش رنج بیماران است. اما «خانه سیاه است» به نظر پیچیدهتر از این است. به گفته نسرین رحیمیه، استاد ادبیات تطبیقی در دانشگاه کالیفرنیا، فرخزاد درباره فیلمش به برناردو برتولوچی گفته است که در این فیلم، اجتماع جذامیها را به عنوان مدل و نمونهای از دنیایی دیده است که در میان سختیها، بیماری و فقر احاطه شده است.
رحیمیه میگوید: «زندگی در اجتماع جذامیها در واقع استعارهای از زندگی است.» حمید دباشی استاد مطالعات ایران و ادبیات تطبیقی در دانشگاه کلمبیا و رکسانا ورزی استاد انسانشناسی و فیلم در دانشگاه کالیفرنیا میگویند این فیلم تصویری از تاریخ سبعانه در ایران و نقد سیاستهای سرکوبگرانه اجتماعی شاه و عملکرد دین در آن زمان است.
خانه سیاه است در زمانه همهگیری کرونا معنای گستردهتری یافته است. از یک سو میتواند مایه رضایت کسانی باشد که در این شرایط دست به قرنطینه کردن خود زدهاند. برای ما روزهای قرنطینه میگذرد، اما برای بیماران این فیلم، به خصوص آنهایی که بیماریشان وخیمتر است، قرنطینه، انزوا و دور بودن از اجتماع، واقعیت زندگی است. آنها امیدی به بهبودی ندارند که به خاطر آن، مشتاقانه منتظر به پایان رسیدن روزهای جدایی باشند. فرخزاد میگوید: «مثل آب ریخته شدهام و مثل آنانی که از قدیم مردهاند/ و بر مژگانم سایه موت است».
خانه، میتواند همچنین استعارهای از وضعیت امروز ایران در دوره شیوع کرونا باشد: ملتی که تحت تحریمهای ظالمانه در برابر یک بیماری همهگیر قرار گرفتهاند و نرخ هزینههای معمولی زندگی آنها به شکل نگرانکنندهای زیاد شده است. در شاید ناگوارترین صحنه فیلم، از یک دانشآموز خواسته میشود که با کلمه خانه جملهای را روی تخته سیاه بنویسد. او قبل از اینکه با انگشتهای آسیبدیدهاش روی تخته بنویسد، با خود فکر میکند: «خانه سیاه است.»
کد خبر 499270 برچسبها شعر و شاعر كرونا در ايران سینمای ایرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: شعر و شاعر كرونا در ايران سینمای ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۵۳۴۴۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نمایش فیلم تئاتر «عروسی خون» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
به گزارش خبرگزاری مهر، دهمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلم تئاترهای شاخص با همکاری مشترک انجمن صنفی منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر و سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش فیلم تئاتر «عروسی خون» اختصاص دارد.
فیلم تئاتر «عروسی خون» (محصول ۱۹۸۱ اسپانیا/ ۶۷ دقیقه) به کارگردانی کارلوس سائورا بر مبنای نمایشنامهای نوشته فدریکو گارسیا لورکا چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش درمیآید.
پس از نمایش این فیلم تئاتر نشست نقد و بررسی آن با حضور عباس غفاری (میزبان) و محمودرضا حبیبی (منتقد تئاتر) برگزار میشود.
در رابطه با خلاصه داستان این نمایش آمده است: «در استودیوی رقص «آنتونیو گادس» (گادس)، اعضای گروه در حال گریم و آماده شدن برای اجرای برنامه هستند. پس از آنکه گادس بهعنوان رقصنده اصلی و طراح رقص توضیحاتی به اعضا میدهد، اجرای «عروسی خون» آغاز میشود: لئوناردو (گادس) دلباخته زنی (هویوس) در آستانه ازدواج است. پس از یک صحنه پُرتنش در مراسم عروسی، همه متوجه میشوند که عروس نیز دلباخته لئوناردو است. عروس و داماد (خیمهنز) سوار بر اسب مراسم را ترک میکنند و لئوناردو نیز آنان را تعقیب میکند. ۲ مرد در نزاعی خونین، با چاقو یکدیگر را از پا در میآورند و عروس تنها و مغموم کنار ۲ جسد میگرید.»
سائورا پس از ساختن چند فیلم متأثر از اینگمار برگمان، با «عروسی خون» به دوره جدید و پویای فیلمسازیاش گام میگذارد. حاصل کار، فیلمی خاص است که بدون تردید یکی از بهترین آثار سینمای اسپانیا در دهه ۱۹۸۰ است. ایده ساخت یک نمایشنامه مشهور فولکلوریک در سالنی خالی از تماشاگر از سوی گادس و تبدیل شدن آن به مایه و داستان اصلی سائورا، از آن رویکردهای درخشان و جریانساز پستمدرنیستی است که دنیای متن و بیرون از متن را با هم درمیآمیزد.
بهرغم بومی بودنِ دستمایه و حتی اجرا که درک جزییات رقصها و موسیقی آیینی فلامنکو را تنها برای اسپانیاییها ممکن میکند، فیلم از چنان زبان نمایشی برخوردار است که هر تماشاگری را با خود همراه میکند. کارِ سائورا، از سوی دیگر، تنها ضبط و عرضه این بالههای باشکوه نیست بلکه او با دوربینش، تأویلی از «عروسی خون» ارایه میدهد. با «عروسی خون»، سائورا ژانر موزیکال را وارد عرصهای تازه و غیر آمریکایی میکند.
کد خبر 6095577 سید امیر شایان حقیقی